Tuinliefhebbers leven en werken met de seizoenen en ondervinden elk jaar meer en meer de gevolgen van de klimaatverandering.
Tuinen zijn een belangrijke groene ruimte in Vlaanderen
Vlaanderen is één van de dichtst bebouwde gebieden ter wereld. De uitstoot van fijn stof en stikstof ligt ver boven de norm van de World Health Organisation.
Daarom blijft Lavendine zoeken naar innovatieve manieren om in sterk verstedelijkte gebieden aan bos- en tuinbouw te doen. Dit doen we bijvoorbeeld door de aanleg van verticale groene façades, daktuinen, binnentuinen en zeker kritisch genoeg om te gaan bij het inrichten van de tuin. Zo zal de stad van de toekomst niet alleen rust en comfort uitstralen maar ook een belangrijke bijdrage leveren aan een nieuw ecologisch evenwicht waar duurzaamheid, milieu en de menselijke gezondheid centraal staan.
Nu bestaat Vlaanderen voor 8 % uit privé tuinen.
Tuinen spelen dus een belangrijke rol in de samenleving. Vlaanderen is een erg verstedelijkt gebied en groene ruimtes zijn schaars. En omdat een gezonde omgeving iedereen ten goede komt kan je het best de tuin op een ecologisch verantwoorde manier inrichten. Zo levert elke tuineigenaar een collectieve opmerkelijke bijdrage aan het zo belangrijke ecosysteem.
Zes concrete tips voor een meer duurzame tuin
- Laat de natuur terug toe in je tuin. Dat kan je doen door een deel van de tuin te bebossen of te laten verwilderen.
- Richt je tuin onderhoudsvriendelijk in. Composteer. Zo buig je afval om tot voedzame aarde voor je planten en bomen en krijg je minder afval.
- Gebruik een grote diversiteit aan plantensoorten. Zo voorkom je veel ziekten en schadelijk ongedierte. Gebruik geen invasieve plantensoorten die de bodem verarmen. En plant een boom extra in de tuin.
- Bescherm de bijen en de vlinders die broodnodig zijn voor onze voedselketen. Ze zijn de bestuivers in de natuur. Gebruik zo min mogelijk chemische producten en pesticiden.
- Vang het regenwater op en herbruik het in de tuin en voor het wassen van de wagen, toiletten, kuisen…. Bewaar het kostbare leidingwater om te drinken en te koken.
- En werk je graag in de tuin dan werk je ook aan je conditie en je gezondheid. Gebruik zo min mogelijk gemotoriseerd gereedschap en denk ook aan de rust van de buren.
Tot slot de klimaatverandering ligt niet in de toekomst.
Wie goed toekijkt ziet dat ecosystemen en ecologische processen nu al veranderen. Het belangt iedereen aan: wij, onze kinderen en kleinkinderen, mens en dier…. En gelukkig is het perfect mogelijk om als mens in harmonie met de natuur te leven zonder daarbij onze levensstandaard te verliezen. Het is een kwestie om de natuur te ontdekken, te erkennen en je leven zo in te richten dat iedereen er beter van wordt.
Hilde Goyvaerts
Er is een absolute wet van de natuur: leven en overleven. Maar hoe doen planten dat met deze droogte?
Planten slaan beperkt water op zodat ze korte droogte kunnen overleven. Ze slagen water op in de stengels, bladeren, wortels! Bij droogte willen ze zo weinig mogelijk water verspillen. Bij lange droogte komen onze planten onder stress te staan. Ze reageren door allereerst hun blad te laten afhangen. Hierdoor wordt het verdampingsoppervlak met 50 % verkleind. Ook zal de plant zijn groei stilleggen.
Bij aanhoudende droogte zal de plant het blad afwerpen, daarna ook de bloemen en de vruchten. Als er dan geen water wordt gegeven sterft de plant af. Dus voordat een plant sterft heeft de plant al heel wat signalen gegeven. Het is daarom belangrijk om die signalen te herkennen en tijdig in te grijpen.
Maar hoe gaan we in de tuin verantwoord met droogte om? We willen geen water verspillen, maar planten laten afsterven door droogte is ook niet zo best voor het leefmilieu. De oplossing is eigenlijk niet zo moeilijk. Het is een kwestie van gezond verstand.
Wat niet doen?
Grasperk. Maai je grasperk niet te kort. En weet dat dat dor gras hoe geel of hoe dood het ook lijkt, na de droogte vanuit de wortel terug uitschiet! Dus wees gerust, je gazon zal terug mooi groen worden.
Meststoffen. Laat dit nog even achterwege. Mest stimuleert de groei. Dat is zeker niet fout maar in deze droogteperiode kan je daar beter even mee wachten. Groei vraagt energie van de plant en dus ook extra water. De plant heeft nu zijn energie nodig om de droogte te overleven.
Wat wel doen?
Voordat je de waterkraan opendraait kan je best even hakken. Door het hakken breek je de verharde en droge toplaag. En de capillaire kracht of ook de haarbuiskracht genoemd trekt het grondwater naar boven. Een ervaren tuinier zou zeggen: éénmaal hakken is gelijk aan tweemaal sproeien! Breng rond je planten een dunne laag schors, snoeihout, grasmaaisel, of snippers aan. Zo worden de wortels van de planten beter beschermd tegen uitdroging. Je stimuleert op die manier ook het bodemleven wat de plant ten goede komt. Heb je een bevloeiingssysteem? Plaats dan de druppeldarm onder de schors of snippers, zo verdampt het water niet te snel.
Sproei aan de grond, niet van bovenaf. Ideaal daarvoor is een druppelslang of druppelaar die je plaatst aan de wortel, de voet van de plant.
Geef geen water op het heetst van de dag. Dat doe je in de ochtend of ‘s avonds. En geef ook water als de zon niet schijnt. Vergeet niet dat bewolkt maar winderig weer ook uitdroogt.
Geef voorrang aan jonge aanplantingen en bouw dat beetje bij beetje af. Zo zal de plant dieper wortelen om daar het water op te zoeken.
Geef beter een paar keer per week veel water dan elke dag een beetje. Het water dringt dieper in de grond en de planten zullen hun wortels dan dieper ontwikkelen. Voor de gezonde groei van de planten moeten we vermijden dat wortels zich oppervlakkige nestelen in de bovenste centimeters van de grond.
Vele bloemen zullen nu zaden of bessen gaan vormen. Dat vraagt veel energie van de plant. Knip de uitgebloeide bloemen weg. Komt de plant verder in moeilijkheden aarzel dan niet om de plant in te snoeien. Zo kan de plant al zijn energie steken in het overleven van de droogte.
Niet alleen jonge aanplantingen lijden onder de droogte! Ook oudere bomen en struiken komen in de problemen. Blijf dus waakzaam voor droogtesymptomen: slap hangende of gekrulde bladeren Geef in dat geval overvloedig water.
Een voorbeeld uit de buurt:
Op de Lage Kaart in Brasschaat bloeiden dit jaar de lindebomen weelderig. Dat kwam door de warmte en afwisselende regenbuien van april en mei. Het was genieten van hun geur en de bloeiende pracht. Maar de langdurige droogte kort na die bloei bracht deze bomen in moeilijkheden! Vermoeid door de overvloedige bloemen die zich omvormden naar zaad, reageren deze bomen nu met een vroegtijdige herfst. De bladeren vergelen en worden afgeworpen. Deze natuurlijke reactie beschermt de boom tegen uitdroging! Mocht de droogte aanhouden, dan zal de boom ook de onrijpe vruchten (zaden) afwerpen om te kunnen overleven en spijtig genoeg in sommige omstandigheden zal de boom afsterven.
Grote waardevolle bomen kunnen wanneer ze in moeilijkheden verkeren zelfs kruinsterfte vertonen. (In dat geval wordt de kruin kaal). De boom geeft op die manier aan dat hij in moeilijkheden verkeert. Meestal sterft een oude boom zelden op 1 jaar. Dat gebeurt pas na verschillende seizoenen. Het is een proces van aftakeling. Een aaneenschakeling van omstandigheden die hem het leven hebben moeilijk gemaakt. Denk daarbij aan het zeer droge voorjaar van 2017, gevolgd door de huidige droogte. Veel voorkomende oorzaak van sterfte is de daling van het grondwaterpeil. Planten en bomen halen het water uit de bodem. Maar het grondwaterpeil zakt meer en meer door talrijke bronbemalingen, de grote waterbehoefte van de moderne mens, de verdichting van de bodem, oude rioleringsnetwerken, onvoldoende recuperatie van water ….….
En ik eindig deze blog zoals ik die begonnen ben. Met de wet van de natuur. “Leven en overleven” Maar wij die als moderne mens zoveel van onze aarde eisen mogen best de natuur een beetje helpen en de aarde verzorgen zoals goede huisvaders en huismoeders doen. Dat zijn we toch aan onze kinderen verplicht, niet?
En ik eindig deze blog zoals ik die begonnen ben. Met de wet van de natuur. “Leven en overleven” Maar wij die als moderne mens zoveel van onze aarde eisen mogen best de natuur een beetje helpen en de aarde verzorgen zoals goede huisvaders en huismoeders doen. Dat zijn we toch aan onze kinderen verplicht, niet?
Vragen? Mail of bel even en wij nemen zo spoedig mogelijk contact met je op. https://www.lavendine.be/contact/
Dieter Cools
Vandaag wil ik even stilstaan bij de zwemvijver en het biologisch zwembad. Een zwembad met de looks van een natuurlijke vijver, strak of organisch van vorm. Je zwemt in natuurlijk en levend water. Een zwemvijver is een zwembad waarin de natuur haar werk zelf doet, bijgestaan door een mechanisch filtersysteem. Het water kan zelfs verwarmd worden en voelt heel zacht aan tijdens het zwemmen. Het is de perfecte oplossing voor mensen die allergisch zijn voor chemicaliën. De zwemvijver biedt evenveel comfort aan dan een klassiek zwembad. Een zwemvijver vraagt minder onderhoudswerk en oogt natuurlijk in de tuin.
Een zwemvijver wordt perfect in de tuin en in het landschap geïntegreerd en weerspiegelt prachtige luchten in alle seizoenen.
Zwembadconstructies en zwemvijvers worden vandaag de dag à la carte gemaakt. De keuze is dan ook heel groot. Skimmerbaden, overloopbaden, ecologische zwembaden, zwemvijvers, zwemspa’s, binnenzwembaden, hottubs … . Er zijn heel wat mogelijkheden. Waterpret is veel toegankelijker geworden. Voor ieder wat wils en dit dank zij de vele technische oplossingen die er vandaag de dag bestaan.
Zwemvijver à la carte
Er worden heel wat constructiemethodes, technieken en materialen gebruikt. En ook al is de keuze groot het voornaamste verschil zit in de filtering die 100% biologisch is. Een gezonde waterbalans is de eerste vereiste. Een correct aangelegde zwemvijver vergt slechts een minimum aan onderhoud. In een biologisch zwembad worden geen chemicaliën toegevoegd. U zwemt in natuurlijk water; een weldaad voor uw huid en ogen, maar ook voor de natuur.
Een goede waterbalans
Wanneer hebt u gezond zwemwater en welke hoofdwaarden zijn van belang?
| WAARDE | STREEFWAARDE |
| pH – zuurtegraad | 7-8.5 |
| kH – tijdelijke of carbonaathardheid | > 6 |
| gH – totale of gezamelijke hardheid | > 10 |
Veel waterpret !
Hilde
os kan je niet vermijden. Het groeit voornamelijk op plekken waar weinig zon komt. Zo zal mos zich gemakkelijk ontwikkelen in de schaduw, onder bomen en op vochtige plaatsen. Mossen hebben veel minder licht nodig dan andere planten. Het zijn net als varens sporenplanten. Wereldwijd bestaan er meer dan twintigduizend soorten. Als lagere plantensoort zal […]
In februari komt de sapstroom van bomen en planten weer op gang en zacht maar zeker komt de tuin terug tot leven. Ook al kan het nog bar koud zijn. Nu voordat de lentekracht losbarst staan we best even stil wat we nu snoeien in de tuin.
Algemene Regel: Alle lentebloeiers worden gesnoeid na de bloei want ze hebben hun bloemknoppen gemaakt in de zomer daarvoor op het oude hout. Alle planten zoals rozen en heesters ‘die in de zomer’ bloeien maken hun bloemknoppen op het hout dat in de lente uitschiet. Die mogen nu gesnoeid worden.
De sapstroom is nog niet volop op gang. Bij strenge vorst snoei je beter niet en al zeker geen jonge bomen of struiken. Je zorgt steeds voor scherp en proper snoeimateriaal. Je materiaal ontsmet je met water en een scheut javel. (1 deel bleekwater voor 9 delen water) Veel schimmelziektes worden overgedragen van plant tot plant door snoeimateriaal dat niet werd ontsmet. Snoei een flinke halve centimeter boven een knop met een schuin snijvlak.
Bladverliezende heesters en bomen mogen nu gesnoeid worden
- Vijg of Ficus carica
- Appel of Malus domestica
- Peer of Pyrus
- Druif of Vitis vinifera
- Aardbeiboom of Arbutus unedo
- Gele kornoelje of Cornus mas
- Witte en zwarte moerbij of Morus alba, Morus nigra
- Hazelnoot of Corylus avellane
- Mispelboom of Mespilus germanica
- …..
Alle sterk groeiende klimplanten mogen nu gesnoeid worden
- Klimop of Hedera helix
- Klimhortensia of Hydrangea petiolaris
- Bruidssluier of Polygonum
- Zomerbloeiende bosranken of Clematis: snoeien tot op zo’n 25-45 cm tot vlak boven een gezonde knop
- Blauwe regen of Wisteria
Tijdens de workshops krijg ik dikwijls de vraag waarom de blauwe regen geen bloemen geeft ook al werd die al enkele jaren geleden aangeplant. Daarom sta ik toch even stil bij de zo belangrijke snoei van de blauwe regen. Ik zet voor jullie de belangrijkste oorzaken even op een rijtje
- De plant is te jong en opgegroeid vanuit zaad en niet vanuit enting
- De plant wordt niet gesnoeid zoals het moet
- De plant wordt te hard verwend , de plant houdt van schrale en droge grond dus geen mest en water
- De plant maakt zelden bloem in de schaduw
Eens je weet wat je mag doen is het echt niet zo moeilijk. Een blauwe regen bloeit op de zijscheuten die het jaar daarvoor werden gevormd. In het vakjargon wordt dat ‘het oude hout’ benoemd. De Wisteria houdt van een warme zonnige muur. Eenmaal goed verzorgd is het een juweeltje in de tuin.
Hoe bekom je een bloemenpracht ?
De blauwe regen snoei je zeker twee keer per jaar. Niet bemesten want dat geeft een te weelderige bladgroei en dat gaat dan ook nog ten koste van de boei. Je kan ook de ‘wortelsnoei’ overwegen. Deze techniek is heel eenvoudig en de plant lijdt er niet onder. Hoe? Je gebruikt een scherpe steekspade met een lang blad en steekt rond de voet van de plant.
Drastisch insnoeien van de zijscheuten tot 4 à 5 ogen van de hoofdtak. Verwijder alle wortelscheuten. Dat doe je in februari voordat de bloemknoppen zich hebben ontwikkeld. Het bot laat je ongemoeid want hier wordt de bloemknop gevormd. De plant is een sterke groeier en daarom snoei je in augustus/september opnieuw tot 45 cm van de hoofdtak. Nieuwe scheuten kunnen tot 1 meter per week groeien. De snoei is een natuurlijk gegeven. In de natuur worden planten gesnoeid door dieren die van de planten eten. De uitspraak snoeien doet bloeien is een waarheid dat zeker niet kan ontkend worden. Het aangename buitenwerk zal zeker lonen. Je planten zullen gezond groeien en je kan later genieten van die prachtige geuren en kleuren. Veel tuinplezier. Wij genieten ervan. Jullie ook ?
Dieter Cools